การแบ่งประเภทของ Sorter
การแบ่งประเภทของ Sorter
1.การแบ่ง Sorter ตามความเร็ว(Speed)ในการคัดแยก
บริษัท คอนเวเยอร์ไกด์ กำจัด ขอแบ่งประเภทของอุปกรณ์คัดแยกตามความเร็วที่ใช้ดังนี้
การแบ่งประเภทของอุปกรณ์คัดแยก(Sorter)แบบความเร็ว
1.Slow Speed Sorter (อุปกรณ์คัดแยกแบบความเร็วช้า)
ขนาดของศูนย์กระจายสินค้าหรือคลังเก็บสินค้าแต่ละแห่งมีขนาดแตกต่างกัน ดังนั้นไม่ใช่ทุกแห่งจะต้องการ Sorter ที่มีการทำงานแบบรวดเร็วเสมอไป Sorter ที่มีความเร็วต่ำบางครั้งก็สามารถตอบสนองความต้องการได้และมีข้อดีคือราคาถูก อุปกรณ์คัดแยกที่มี Capacity น้อยกว่า 30 รายการ(Item)ต่อนาทีขอจัดว่าเป็น Sorterแบบความเร็วช้า(Slow Speed Sorter)
ตัวอย่างการทำงานของเครื่องอุปกรณ์คัดแยก(Sorter) แบบความเร็วช้า(Slow Speed Sorter)นี้จะทำงานร่วมกับสายพานลำเลียงประเภท PVC หรือประเภทสายพานยางดำที่มีลูกกลิ้งที่หัวเป็นตัวขับ(Drive Roller) และมีลูกกลิ้งด้านท้ายเป็นตัวตาม(Tail Roller) โดยตัวผลัก(Pusher) และตัวปัด(Paddle deflector) จะติดตั้งอยู่ด้านข้างของคอนเวเยอร์ กล่องจะต้องจัดเรียงให้มีระยะห่าง(จัดPitch)กันที่เหมาะสมก่อนถึงตัวผลัก(Pusher)หรือตัวปัด(Paddle deflector)
จัดเรียงระยะห่าง(จัดPitch)ของกล่องก่อนคัดแยก
เมื่อกล่องลำเลียงเข้าไปในระยะที่กำหนดไว้ แขนตัวปัด(Paddle deflector) จะเหวี่ยงออกไปขวางทิศการเคลื่อนที่ของสายพานปัดกล่องให้เบี่ยงเป็นมุมไปยังที่รองรับ(Receiving)อื่นต่อไป
สถานีปลายทางที่รองรับ(Receiving)
อีกตัวอย่างหนึ่งของ Slow Speed Sorter (อุปกรณ์คัดแยกแบบความเร็วช้า)คือตัวผลัก(Pusher) ติดตั้งอยู่ที่ด้านข้างของสายพานลำเลียง ณ.ตำแหน่งตรงข้ามกับจุดที่สินค้าจะถูกผลักลง(Discharge) เมื่อสินค้ามาถึงจุด(Discharge) ตัวผลัก(Pusher) จะยื่นออกมาดันสินค้าออกเป็นมุมฉาก ตัวผลักทำงานเร็วกว่าตัวปัด(Paddle Deflector) เนื่องจากไม่ต้องเว้นช่องว่างระหว่างกล่องมากนัก ถ้าหากใช้ตัวผลัก(Pusher) ที่มีความเร็วสูงมากขึ้น กล่องที่บรรจุจะต้องแข็งแรงและสินค้าที่อยู่ภายในต้องไม่เป็นสินค้าที่เปราะบางแตกหักหรือเสียหายง่าย
Pusher Sorter (ตัวผลัก)
2 Medium Speed Sorter (อุปกรณ์คัดแยกแบบความเร็วปานกลาง)
Medium Speed Sorter (อุปกรณ์คัดแยกแบบความเร็วปานกลาง) มี Capacity ได้ประมาณ 30 ถึง 200 รายการต่อนาที (Maximum 12,000รายการต่อชั่วโมง) มีหลายรูปแบบเช่น Pop Up Sorter (ทำงานด้วย Power Roller) ได้รับความนิยมมากที่สุด Pop Up Sorter จะวางตัวอยู่ระหว่างสายพานลำเลียงในแนวเดียวกันกับทิศการเคลื่อนที่ของสายพาน(Modular/PVC/Rubber belt)เมื่อผลิตภัณฑ์(Product) เคลื่อนที่มาถึงตำแหน่งที่จะต้องเปลี่ยนทิศทางลูกกลิ้งก็จะโผล่ขึ้นมายกผลิตภัณฑ์(Product) ให้อยู่เหนือผิวหน้าของสายพานลำเลียงเล็กน้อย จากนั้น Power Roller ก็จะเบี่ยงเบนผลิตภัณฑ์ออก ไปในทิศทำมุม 30 ถึง 45 องศากับแนวหลักของสายพานลำเลียง
Pop Up Sorter จะทำงานได้ดีเมื่อผลิตภัณฑ์(Product)ที่ลำเลียงนั้นมีลักษณะเป็นกล่องมีผิวเรียบ(Flat) และผิวค่อนข้างแข็งแรงและมั่นคง(Firm)ส่วนผลิตภัณฑ์ที่มีลักษณะเป็นมัด เป็นถุงไม่เหมาะสมที่จะลำเลียงโดยใช้ Pop Up Sorter เมื่อผลิตภัณฑ์(Product)ลำเลียงมาถึงช่องว่างระหว่างสายพานที่ Pop Up Sorter นั้นติดตั้งอยู่ มีทางเลือกสองทางคือถ้าไม่ต้องการที่จะคัดแยกก็สามารถที่จะเคลื่อนที่ตรงไปตามแนวของสายพานหลัก หรือส่วนที่ต้องการคัดแยก Pop Up Sorter จะดันขึ้นมาเหนือผิวสายพานเล็กน้อยแล้วจะยกตัวขึ้น(เป็นบางรุ่น)ซึ่ง ลูกกลิ้งที่ทำมุมกับสายพานลำเลียงจะเบี่ยงเบน(divert) ผลิตภัณฑ์ (Product) ออกจากสายพานลำเลียงไปสู่ตัวรับ(Receiver) ซึ่งอาจจะเป็น Roller conveyor หรือ Chute ต่อไป
Modular Belt Sorter มี Capacity ประมาณ 10,000 ชิ้นต่อชั่วโมง (ขึ้นอยู่กับขนาด-น้ำหนัก-ลักษณะหีบห่อ ของผลิตภัณฑ์นั้นๆ) เหมาะสมสำหรับลำเลียงผลิตภัณฑ์ประเภท กล่องบรรจุ(Package) ถุง(Bag) สมุดหนังสือ ถุงพลาสติก(Plastic Bag)และผลิตภัณฑ์ที่มีขนาดคละกัน (Non Standard Items) นิยมใช้ในอุตสาหกรรม E-Commerce ไปรษณีย์(Post) ศูนย์กระจายสินค้า(Distribution Center) สนามบิน(Airport) และโรงงานบรรจุภัณฑ์(Packaging Factory) ต่างๆ โมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter) สามารถจัดเรียง-คัดแยกและแจกจ่าย(Sort) ผลิตภัณฑ์ได้อย่างแม่นยำ(Accuracy)และมีประสิทธิภาพ(Efficiency)ลักษณะ(Feature)การทำงานและความสามารถของโมดูล่าร์เบลท์ซอสเตอร์(Modular Belt Sorter) ดูได้ที่ Link ระบบคัดแยกสินค้า Sorting System
3 High Speed Sorter (อุปกรณ์คัดแยกแบบความเร็วสูง)
” ความเร็วที่สูงขึ้นหมายถึงเทคโนโลยีและความซับซ้อนในระดับที่มากขึ้น” แต่การเลือกใช้ Sorter ความเร็วสูงก็ต้องพิจารณาปัจจัยและระบบการทำงานอื่นๆที่มีผลกระทบร่วมด้วยเช่น การป้อน(Feeding)อย่างนุ่มนวล (Gentle) จัดเรียงระยะห่างระหว่างผลิตภัณฑ์(จัด Pitch )ได้อย่างแม่นยำ(accuracy) เหมาะสมจึงจะสามารถเกิดประสิทธิภาพได้อย่างเต็มที่
High Speed Sorter (อุปกรณ์คัดแยกแบบความเร็วสูง)สามารถคัดแยกสินค้าหรือกล่องได้ประมาณ 150 ถึง 450 ชิ้นต่อนาทีหรือมากถึง 27,000 กล่องต่อชั่วโมง High Speed Sorter ความเร็วสูงทั่วไปมีสี่ประเภทคือ 1.ถาดเอียง(Tilt Tray) 2.Cross belt 3.Bomb Bay เป็น Sorter ประเภทที่ใช้ในการจัดเรียงสินค้าเป็นชิ้นเดี่ยว ๆ แต่ละรายการไปยัง Workstation เช่นสถานีบรรจุหีบห่อ(Packing Station) หรือสถานีส่งคืน(Return Station) ประเภท 4.Sliding Shoe ใช้สำหรับคัดแยกผลิตภัณฑ์ที่มีขนาดและน้ำหนักมากขึ้น
Tilt Tray Sorter ใน Distribution Center ของ Garment Factory
2.หลักการทำงานของ High speed Sorter System
คอนเวเยอร์ไกด์ขอแบ่ง High Speed ออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆคือ
Group 1 ที่ทำงานโดยการวิ่งเป็นวงรอบ (Loop) ประกอบด้วย Tilt Tray -Cross belt -Bomb Bay
Group 2 ทำงานโดยการวิ่งเป็นเส้นตรง(Linear)ประกอบด้วย Sliding Shoe
Group 1 Tilt Tray-Cross Belt-Bomb Bay เป็นะรบบ Sorter(อุปกรณ์คัดแยก) ทำงานภายใต้หลักการที่คล้ายกันคือจะเป็น Conveyor วิ่งวนเป็นวงรอบ(Loop) ซ้ำ ไป-มา บนราง (Track) อุปกรณ์คัดแยกแต่ละตัวจะมี ถาด(Tray)หรือที่รองรับในรูปแบบอื่นๆหลายๆตัววางต่อเนื่องกันบนราง Conveyor
Tilt Tray Sorter
Tilt Tray Sorter
เพื่อให้ผู้อ่านสามารถเข้าใจภาพรวมระบบการทำงานของซอสเตอร์(Tilt Tray -Cross belt -Bomb Bay) ได้ง่ายๆ บริษัท คอนเวเยอร์ไกด์ จำกัดจึงขออธิบายในรูปแบบที่เราคุ้นเคยกัน โดยสมมติว่าระบบ Sorter System (Tilt Tray -Cross belt -Bomb Bay) เปรียบเสมือนรถไฟ (Conveyor) 1 ขบวนที่บรรทุกตู้สินค้า(คือถาดหรือสายพาน)หลายๆตู้วิ่งบนวิ่งวนบนราง(Track)ไปรอบๆจนครบ Loop สินค้าแต่ละตู้จะถูกป้อน(Feed)เข้าสู่ตู้สินค้า(คือถาดหรือสายพาน)ด้วยวิธี Manual หรือ Automatic (โดยคอนเวเยอร์ก็ได้) ตัว สินค้า(ของที่วางบนถาด)จะถูกโปรแกรมกำหนด(Identify) เรียบร้อยล่วงหน้า ด้วยบาร์โค้ด (Bar Code)หรือ RFID หรือวิธีการอื่นๆที่ระบุตำแหน่ง(Location)หรือสถานีปลายทาง(Discharge Station)ที่สินค้าจะต้องถูกปล่อยลง(Discharge)
Cross Belt Sorter
เมื่อสินค้า(ของที่วางบนถาดหรือสายพาน)วิ่งมาถึงสถานีที่ระบุใว้ สินค้าจะถูกปล่อย(Discharge)ที่สถานีนั้นๆด้วยวิธีต่างๆกันเช่น
ถ้าเป็น Tilt Tray
ถ้าเป็น Cross Belt มอเตอร์จะทำงานทำให้สายพานหมุน ลำเลียงสินค้า(ของที่วางบนสายพาน) ออกจากสายพาน
ถ้าเป็น Bomb Bay ซึ่งตู้สินค้า(คือถาด)ก็จะแยกตัว(Split)ออกจากกันสินค้า(ของที่วางบนถาด)จะหล่นตกลงไปในที่ช่องรับ(Receiver)ด้วยแรงโน้มถ่วงของโลก
จากนั้นรถไฟก็จะวิ่งวนไปรับเข้าและก็ปล่อยสินค้าออกในรอบใหม่ต่อไป
Tilt Tray เปรียบเสมือนรถไฟ (Conveyor) 1 ขบวนที่บรรทุกตู้สินค้าที่ประกอบด้วยหลายตู้สินค้า(Tray)หลายๆตัวเชื่อมต่อกัน วิ่งวนบนราง(Track)เป็น Loop ส่วน Tray จะเป็น ถาดไม้หรือพลาสติกก็ได้ สินค้าแต่ละรายการจะถูกป้อน Feed เข้าถาดด้วยระบบ Manual หรือระบบ Automatic (เช่น Conveyor) ก็ได้ สินค้าจะเคลื่อนที่ไปรอบ ๆ Track เมื่อถึงตำแหน่งที่ต้องปล่อย(Discharge)สินค้าออก ระบบควบคุมจะสั่งให้ถาดจะเอียงไปด้านใดด้านหนึ่ง สินค้าจะเลื่อนไถลตกออกจากถาดโดยแรงโน้มถ่วง สู่ตัวรับ(Receiver) ซึ่งอาจจะเป็น Roller conveyor หรือ Chute จากนั้นถาดก็จะว่างปรับตัวเข้าสู่ในแนวราบแบบเดิมพร้อมที่จะรับสินค้าในรอบใหม่ต่อไป
Tilt Tray Sorter
Tilt Tray Sorter เอียงถาดปล่อยสินค้าออก
Cross Belt ก็ทำงานบนหลักการเดียวกันกับTilt Trayโดยจะมีสายพานหลายๆชุด แต่ละชุด มีความยาว ประมาณ 600-900 มม. จะทำหน้าที่เป็นถาดรองรับสินค้า สายพานแต่ละตัวขับเคลื่อนด้วยมอเตอร์ขนาดเล็ก เมื่อสินค้ามาถึงตำแหน่งที่ต้องการระบบควบคุมจะสั่งมอเตอร์ทำงานสายพานจะหมุน ปล่อยสินค้าออกสู่ตัวรับ(Receiver) ซึ่งอาจจะเป็น Roller conveyor หรือ Chute จากนั้นถาดก็จะว่างพร้อมที่จะวิ่งวนไปรับสินค้าในรอบใหม่ต่อไป
Cross Belt Sorter
บอมเบย์ซอสเตอร์(Bomb Bay Sorter) ก็ทำงานบนหลักการเดียวกันกับTilt Tray และ Cross Belt ประกอบด้วยถาด 2 ชิ้นสามารถแยก(Split) ตรงกลาง เมื่อถึงตำแหน่งที่จะปล่อยสินค้า ถาดจะแยกตัว(Split)ออกจากกัน สินค้าตกลง(Drop)จากช่องเปิดสู่ตัวรับ(Receiver)ทันที ข้อดีของบอมเบย์ซอสเตอร์ (Bomb Bay Sorter) คือกินพื้นที่น้อยเนื่องจากตำแหน่งปล่อยสินค้าอยู่ใต้แทร็ก(Track) แต่ข้อเสียคือสินค้าจะต้อง มีขนาดเล็ก และต้องสามารถทนต่อการการตกหล่นโดยไม่ได้รับความเสียหาย
Bomb Bay Sorter
บอมเบย์ซอสเตอร์(Bomb Bay Sorter) จะมีราคาถูกกว่า Tilt Tray หรือ cross belt ในขณะ Tilt Tray หรือ cross belt สามารถรองรับสินค้าที่มีความยาวได้โดยให้สินค้าสามารถวางพาดอยู่บนถาด 2 ถาดหรือ 2 สายพานได้
เครื่องคัดแยกแบบ Cross Belt มีความเร็วสูงและราคาแพงที่สุด แต่ต้องใช้ระบบ Control ที่สลับซับซ้อนขึ้นเนื่องจาก Cross Belt แต่ละตัวก็จะมีมอเตอร์ขับตัวของมันเอง แต่ก็มีข้อดีคือสามารถทำงานได้รวดเร็วและ ประหยัดพื้นที่ของจุดรองรับ(Receiver)เพราะสามารถวางอยู่ในระยะชิดกันได้
Tilt Tray เครื่องคัดแยกถาดเอียงต้องใช้พื้นที่รับสินค้ามากกว่าเครื่องคัดแยกแบบ Cross Belt แต่ Tilt Tray ก็มีชิ้นส่วนที่เคลื่อนที่น้อยกว่าทำให้ราคาไม่แพงและดูแลรักษาง่ายกว่า
Group 2 Slide Shoe Sorter จะมี Conveyor Layout แบบเส้นตรง การคัดแยกเรียงกล่องด้วยความเร็วสูงมักจะต้องใช้เครื่องคัดแยกแบบ Slide Shoe Sorter สินค้าจะถูกป้อนเข้าจากจุดแรกและคัดแยกออกระหว่างทางตามสถานีต่างๆก่อนจะถึงจุดสุดท้าย โครงสร้างของ Slide Shoe Sorter มีลักษณะคล้าย Apron Conveyor โดยมีแผ่น Slat เป็นโลหะยาวพาดอยู่ระหว่างโซ่ 2 เส้น บนแผ่น Slatจะมีแท่งยางเรียกว่า Shoe ที่สามารถเลื่อนไป-มาได้ แท่นยางนี้จะอยู่ด้านข้างตามแนวยาวของคอนเวเยอร์ตรงกันข้ามกับจุดที่จะต้องการคัดแยก เมื่อสินค้าลำเลียงมาถึงจุดที่จะต้องคัดแยกแท่งยางหลายแท่งจะทำงานโดยการเลื่อน Slide ดันให้กล่องตกไปยังจุดรองรับ(Receiver)ที่อยู่ด้านตรงข้าม โดยปกติ Receiver จะทำมุมเอียงเล็กน้อยกับไลน์ conveyor อัตราการทำงานของ Slide Shoe Sorter สามารถทำได้ 200-300 รายการต่อนาทีขึ้นอยู่กับลักษณะของกล่องสินค้า และระยะห่างระหว่างกล่อง
Slide Shoe Sorter
3.System Control ระบบควบคุม
องค์ประกอบสำคัญของระบบคัดแยกคือระบบควบคุมที่ประกอบด้วย เครื่องสแกนบาร์โค้ดแบบตำแหน่งคงที่(Fix position bar code) หรือเครื่องสแกน (Scanner) ที่จะอ่านข้อมูลของกล่องหรือสิ่งของแต่ละชิ้นบนสายพานลำเลียงและส่งข้อมูลนั้นไปยังส่วนควบคุมระบบการคัดแยก(System Control) ระบบควบคุมได้รับข้อมูลที่ระบุจุดหมายปลายทางของแต่ละผลิตภัณฑ์ไว้ล่วงหน้าและสามารถสั่งกลไกการคัดแยก(Sorting Mechanism)ใด้ถูกต้องเมื่อผลิตภัณฑ์มาถึงจุดคัดแยกที่กำหนดไว้
4.เปรียบเทียบความสามารถในการทำงาน(Throughput Rate) ของ Sorters
ภาพรวมแสดงความสามารถ (Throughput Rate) ในการคัดแยกสินค้าตั้งแต่คัดแยกกดด้วยคนโดยใช้ ระบบ Manual ไปจนถึงระบบการคัดแยกแบบอัตโนมัติ ของ Sorter หลายประเภท
ความสามารถในการคัดแยกของ Sorter แต่ละประเภท
การเลือกขนาดของสินค้าและประเภทของ Sorter ที่เหมาะสม
